władcy zwierzchnikrólowie elekcyjniAugust II Mocny

August II Mocny (Wettin)

(wł. Fryderyk August I Wettin; niem. Friedrich August I. Wettin)
Ucinał z pistoletu nitki przywieszone, kulę w kulę pędził z prawej i lewej ręki strzelając, i na wspak pistolety obracając w cel uderzał; z muszkietu od gęby bez przykładu ubijał na tysiąc kroków.
relacja Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego
rodzice
Jan Jerzy III Wettin, elektor saskiAnna Zofia, córka Fryderyka III Oldenburga, króla duńskiego
narodziny
 
śmierć
12 V 1670
Drezno
 
2 II 1733🕓04:00
Warszawa
małżeństwa (konkubinaty)
  1. 1693 - 1727: Krystyna Eberhardyna, córka Krystiana Ernesta Hohenzollerna, margrabiego brandenburskiego na Bayreuth
  2. 1694 - 1696: Maria Aurora von Königsmark
  3. 1696 - 1702: Anna Alojza Maksymiliana Hiserle (Esterle), austriacka hrabianka z domu Lamberg
  4. 1696 - 1706: Fatima - Turczynka (późniejsza Maria Anna von Spiegel)
  5. 1701 - ok.1704: Urszula Katarzyna Bokum, żona wojewody krakowskiego Jerzego Dominika Lubomirskiego
  6. 1704 - 1714: Anna Konstancja von Brockdorff, żona saskiego ministra finansów Adolfa Magnusa Hoyma (późniejsza hrabina Cosel)
  7. ok.1706 - ok.1707: Henrietta Rénard-Drian, córka warszawskiego kupca Andrzeja Rénarda, żona warszawskiego handlarza winem Franciszka Driana
  8. 1709: Angelika Debargues, francuska tancerka i aktorka
  9. ok.1713 - ?: Marianna, córka marszałka wielkiego koronnego Kazimierza Bielińskiego, żona podkomorzego wielkiego litewskiego Bogusława Ernesta Denhoffa
  10. 1715 - ok.1719: Emercjanna Agnieszka, córka miecznika koronnego i starosty łęczyckiego Stanisława Warszyckiego, żona podskarbiego wielkiego litewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Ludwika Konstantego Pocieja (późniejsza żona Józefa Aleksandra Montmorency, generała armii saskiej)
  11. 1718 - 1718/19: Erdmuta Zofia von Dieskau
  12. 1719 - 1721: Krystyna Edmunda von Osterhausen
potomstwo (naturalne)
  1. Fryderyk August (7 lub 17 X 1696 - 5 X 1763)
  2. Maurycy Saski (28 X 1696 - 30 XI 1750)
  3. syn (11 VIII 1698 - po 11 VIII 1698)
  4. Fryderyk August Rutowski (19 VI 1702 - 16 III 1764)
    Maria Aurora Katarzyna Rutowska (1706 - 1746)
  5. córka (przed 23 VI 1701 - ok. 1701)
    Jan Jerzy 'Kawaler Saski' (21 VIII 1704 - 25 II 1774)
  6. Augusta Anna Konstancja (24 II 1708 - 3 II 1728)
    Fryderyka Aleksandra (27 X 1709 - 16 XII 1784)
    Fryderyk August Cosel (27 VIII 1712 - 15 X 1770)
  7. Anna Karolina Orzelska (22 XI 1707 - 27 IX 1769)
  8. córka (1719 - ok. 1719)
terytoriumpoprzednik (pokrewieństwo)okres panowanianastępca (pokrewieństwo)
SaksoniaJan Jerzy IV Wettin (brat)1694 – 1733August III Sas (syn)
RzeczpospolitaJan III Sobieski1697 - 1706 (♔ 1697)Stanisław I Leszczyński
Stanisław I Leszczyński1709 - 1733August III Sas (syn),
Stanisław I Leszczyński

1686

-(24 IX) Fryderyk August otrzymuje Order Słonia z rąk króla Danii, Chrystiana V.

1693

-(20 I) Małżeństwo z Krystyną Eberhardyną, córką Krystiana Ernesta Hohenzollerna, margrabiego brandenburskiego na Bayreuth.

1694

-(7 V) Objęcie tronu Saksonii po zmarłym bracie Janie Jerzym IV.

1696

-(17 VI) Śmierć Jana III Sobieskiego.
-(23 VIII) Piotr Bogusław Baranowski zawiązuje konfederację wojskową (celem osłabienia pozycji hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jabłonowskiego).
-(29 VIII-27 IX) Sejm konwokacyjny (zerwany).
-(X) Najazdy tatarskie na wschodnie ziemie Rzeczypospolitej.
-(17 X) Chorąży litewski Hrehory Ogiński zawiązuje konfederację przeciwko rodowi Sapiehów.

1697

-(11 V) Piotr Bogusław Baranowski rozwiązuje konfederację wojskową i korzy się (we Lwowie) przed hetmanem Stanisławem Jabłonowskim.
-(15 V-17 VII) Sejm elekcyjny.-Król Hiszpanii, Karol II Habsburg nadaje Augustowi Order Złotego Runa.
-(15 IX) Koronacja Fryderyka Augusta w katedrze wawelskiej.-(IX) Rokosz łowicki jednoczący przeciwników Wettina.
-(25 IX) Książę Conti ląduje w Gdańsku, w nadziei uzyskania korony polskiej.

1698

-Zaognienie sytuacji wewnętrznej na Litwie.-(24 III) August zawiera antyszwedzki sojusz z Danią.
-(16-28 IV) Sejm pacyfikacyjny (zerwany przed obiorem marszałka).
-(21 V) Ugoda (zawarta w Łowiczu) z prymasem Michałem Stefanem Radziejowskim.
-(7 VI) Spotkanie z elektorem brandenburskim, Fryderykiem III w Johannisburgu (Piszu).-(22-25 VIII) Spotkanie z carem Piotrem I w Rawie Ruskiej.-(9 IX) Hetman polny koronny Feliks Potocki rozbija Tatarów pod Podhajcami.
-Nieudana próba odbicia Kamieńca Podolskiego z rąk tureckich.
-(IX) Rada senatu w Brzeżanach.-(11 XI) Zajęcie Elbląga przez wojska brandenburskie.
-(18 XII) Wojewoda poznański Stanisław Małachowski zawiera pokój z Turcją.

1699

-(26 I) Pokój z Turcją w Karłowicach.-(wiosna) Najazd tatarski na południowo-wschodnie ziemie Rzeczypospolitej.
-(16 VI-31 VII) Obrady sejmu pacyfikacyjnego.
-(14 VIII) Traktat zaczepny z Danią przeciwko Szwecji.
-(24 VIII) August (w tajnej umowie) bierze pod opiekę szlachtę inflancką, niezadowoloną z rządów szwedzkich.
-(21 XI) Zawarcie antyszwedzkiego przymierza z Rosją w Preobrażeńskim.

1700

-(1 II) Brandenburgia zwraca Elbląg Rzeczypospolitej.
-Wybucha III wojna północna.-(24 XI) Postanowienie wileńskie.

1701

-(18 I) Fryderyk III ogłasza się (w Królewcu) królem w Prusiech jako Fryderyk I (za aprobatą Augusta).-(9 III) Zjazd z Piotrem I w Birżach.
-(30 V-18 VI) Sejm w Warszawie (zerwany przez obiorem marszałka).
-(lato) Rebelia pańszczyźnianych chłopów z dóbr Sapiehów.-(19 VII) Pobicie wojsk sasko-rosyjskich przez Szwedów nad Dźwiną.
-(VII) Król Szwecji, Karol XII żąda od szlachty polskiej detronizacji Augusta.
-(VIII/IX) Wkroczenie Szwedów na Żmudź.

1701-1702

-(22 XII 1701-6 II 1702) Sejm w Warszawie (zerwany).

1702

-Ofensywa szwedzka w Rzeczypospolitej.-Konfederaci antysapieżyńscy zawierają traktat z Rosją w Preobrażeńskim.-Konfederacja szlachty wielkopolskiej popierającej Augusta.

1702-1704

-Powstanie kozackie na Ukrainie pod wodzą Semena Paleja i Samuela Iwanowicza.

1703

-(11 V) Klęska wojsk polskich w bitwie ze Szwedami pod Pułtuskiem.
-(11 VI-19 VII) Obrady sejmu nadzwyczajnego w Lublinie.-Zajęcie Poznania (16 IX), Torunia (XI) i Elbląga (10 XII) przez wojska szwedzkie.
-Potwierdzenie związku Litwy z Rosją w Schlüsselburgu.
-(23 XII) Karol XII (w tzw. Dyplomie asekuracji) zapewnia tron Rzeczypospolitej Jakubowi Ludwikowi Sobieskiemu.

1704

-(30 I) Zawiązana zostaje (w Warszawie) antykrólewska konfederacja pod przywództwem prymasa Michała Stefana Radziejowskiego.
📖
[Jakub Ludwik i Konstanty Władysław] w grubą niewolę saską rozbójniczym sposobem na publicznej drodze schwytani z karety barbarissime wywleczeni na konie liche bardzo wsadzeni do Saxoniej wielkim pędem poprowadzeni. - fragment listu Aleksandra Benedykta Sobieskiego do starosty wrzesińskiego
-(27 II) Jakub Ludwik i Konstanty Władysław, synowie Jana III Sobieskiego - konfederaci warszawscy - zostają porwani (spod Oławy) przez oddziały saskie i osadzeni w Lipsku w twierdzy Pleissenburg.
-(2-14 II) Ponowne nieudane oblężenie Jasnej Góry przez siły szwedzkie.
-(20 V) Konfederacja generalna sandomierska (pod przywództwem Stanisława Denhoffa) popierająca Augusta.
-(VI) Stanisław Leszczyński przyrzeka iż koronę (której jeszcze nie otrzymał!) odda Jakubowi Ludwikowi Sobieskiemu, gdy ten odzyska wolność.
-(12 VII) Elekcja Stanisława Leszczyńskiego.
-(30 VIII) Tomasz Działyński, w imieniu konfederacji sandomierskiej, zawiera sojusz zaczepno-obronny z Rosją w Narwie.-(4 IX) Konfederaci sandomierscy zajmują Warszawę.
-(6 IX) Zdobycie Lwowa przez siły szwedzkie.
-(29 IX-2 X) Nieudane oblężenie Poznania przez wojska Augusta.
-(jesień) Wojska saskie palą i pustoszą Leszno (posiadłość Stanisława Leszczyńskiego).
-Ponowne przejęcie Warszawy przez wojska Karola XII.

1705

-(4 X) Koronacja Stanisława Leszczyńskiego w Warszawie.
-(X) Zjazd z carem Piotrem I w Tykocinie.
-(1 XI) August ustanawia (na zamku w Tykocinie) Order Orła Białego.
-(XI) Rada grodzieńska.

1706

-(13 II) Klęska armii saskiej pod Wschową.
-(lato) Przeniesienie więźniów Jakuba Ludwika i Konstantego Władysława Sobieskich do twierdzy Königstein.
-(1 IX) Szwedzi wkraczają do Saksonii.-(29 X) Zwycięstwo wojsk sasko-rosyjsko-polskich pod Kaliszem nad Szwedami (i wspierającymi ich stronnikami Stanisława Leszczyńskiego).

1707

-(19 I) August ratyfikuje (w Dreźnie) układ z Altranstädt.

1708

-Zakończenie modernizacji uzbrojenia armii polskiej.
-(28 XI) Zwycięstwo wojsk polsko-litewskich nad zwolennikami Stanisława Leszczyńskiego w bitwie pod Koniecpolem.

1709

-(8 VII) Klęska wojsk szwedzko-kozackich pod Połtawą.
-(26 VII) August podpisuje (w Dreźnie) układ sojuszniczy z carem Piotrem I.
-(19 VIII) Manifest opatowski Stanisława Leszczyńskiego.-(19 VIII) August wycofuje się z umowy z Altranstädt, powraca do Rzeczypospolitej i nie przystępuje do rozmów ze Stanisławem Leszczyńskim.-(8 X) Spotkanie z carem Piotrem I w Toruniu.-(jesień) Zjazd Augusta II i Piotra I z Fryderykiem I Pruskim w Kwidzynie.

1710

-(4 II-16 IV) Walna Rada Warszawska.-(10 X) Matka Augusta, Anna Zofia dokonuje aktu konfirmacji (potwierdzenia aktu chrztu i wyznania luterańskiego) Fryderyka Augusta.

1711

-Zjazd z carem Piotrem I w Jarosławiu.

1712

-August otrzymuje Order Św. Andrzeja Powołańca z rąk cara Piotra I.
-(5-19 IV) Obrady sejmu nadzwyczajnego w Warszawie.
-Synod ewangelicki w Toruniu.-(jesień) Stanisław Leszczyński wraz z wojskami szwedzkimi generała Magnusa Stenbocka ląduje na Pomorzu.-(5 XII) Tajny układ ze Stanisławem Leszczyńskim w Ribnitz (na Pomorzu).

1712-1713

-(31 XII-21 II) Sejm nadzwyczajny warszawski (zerwany).

1713

-August wprowadza wojska saskie do Rzeczypospolitej.
-Stanisław Leszczyński zrywa układ z Ribnitz (za namową Karola XII).
-Nieudana wyprawa Stanisława Leszczyńskiego z Tatarami na Ukrainę, w celu wywołania buntu przeciwko Augustowi (wobec wrogiej postawy Imperium Habsburskiego i Rosji).

1714

-Odnowienie traktatu karłowickiego z Turcją.
-Uznanie tytułu królewskiego Augusta przez sułtana tureckiego Ahmeda III.
-(22 VIII) Traktat o przyjaźni z królem Francji, Ludwikiem XIV.

1715

-(25 XI) Zawiązanie się konfederacji (pod przywództwem Stanisława Ledóchowskiego) w Tarnogrodzie przeciwko obecności wojsk saskich w Rzeczypospolitej.

1716

-Zwycięstwa oddziałów konfederatów nad Sasami w starciach pod Ryczywołem (II), Sokalem (VI), Lesznem (VII) i Poznaniem (24 VII).
-(8 IV) Zawiązanie się konfederacji litewskiej (pod przywództwem Krzysztofa Sulistrowskiego, chorążego oszmiańskiego) w Wilnie przeciwko obecności wojsk saskich.
-Konfederaci odrzucają saską propozycję zawieszenia broni.
-(5 X) Zwycięstwo sił saskich nad konfederatami tarnogrodzkimi pod Kowalewem.
-(3 XI) Traktat warszawski.

1717

-(1 II) Sejm niemy.-(15 VIII) August organizuje (nieudany) zamach na życie Stanisława Leszczyńskiego.

1718

-(3 X-14 XI) Sejm w Grodnie.

1719

-(5 I) August zawiera (w Wiedniu) antyrosyjski traktat sojuszniczy z Anglią i Imperium Habsburskim.
-Car Piotr I wycofuje swoje wojska z ziem Rzeczypospolitej.
-Początek oczynszowań we wsiach miasta Poznania.
-(17 XII) Utworzenie (na czas nieobecności) "rządu tymczasowego" w Saksonii na czele z Fryderykiem Augustem.

1719-1720

-(30 XII-22 II) Sejm w Warszawie (zerwany).

1720

-(17 II) Tajny traktat prusko-rosyjski w Poczdamie.-(16 VII) Zamieszki antyprotestanckie w Toruniu.

1721

-Powstaje pierwsza na ziemiach polskich loża masońska - Czerwone Bractwo (a Confrérie Rouge).
-(10 IX) Zakończenie III wojny północnej pokojem w Nystad.

1722

-(15 III) August II otrzymuje Order Złotego Runa (nadany mu w roku 1697).
-(5 X-16 XI) Sejm w Warszawie (zerwany).

1724

-Kolejna nieudana próba zorganizowania zamachu na życie Stanisława Leszczyńskiego.
-(16 VII) Starcia protestantów z katolikami w Toruniu (tzw. Sprawa toruńska).-(2 X-13 XI) Obrady sejmu warszawskiego.

1725

-(2 VIII) August otrzymuje Order Św. Aleksandra Newskiego z rąk carycy Katarzyny I.

1726

-(13 II) August nadaje synowi Fryderykowi Augustowi stanowisko pierwszego ministra saskiego Tajnego Gabinetu.
-(26 VI) Szlachta Kurlandii - pomimo wrogiego stanowiska Rosji - obiera Maurycego Saskiego, naturalnego syna Augusta, na przyszłego księcia kurlandzkiego (po śmierci Ferdynanda, ostatniego męskiego przedstawiciela dynastii Kettlerów).
-(28 IX-9 XI) Obrady sejmu w Grodnie.

1727

-Układ z cesarzem (gwarantujący wolny handel między Śląskiem a Ukrainą).
-(5 IX) Śmierć Krystyny Eberhardyny.

1728

-(I) Wizyta króla "w Prusach", Fryderyka Wilhelma I w Dreźnie.-(V-VI) Rewizyta Augusta II wraz z synem Fryderykiem Augustem w Brandenburgii.

1729

-(22 VIII-27 VIII) Sejm nadzwyczajny w Grodnie (zerwany przed obiorem marszałka).

1730

-(2-14 X) Sejm nadzwyczajny grodzieński (zerwany przed obiorem marszałka).

1732

-(lato) Zawarcie układu pokojowego ze Szwecją, formalnie kończącego III wojnę północną.
-(18 IX-2 X) Sejm nadzwyczajny w Warszawie (zerwany przed obiorem marszałka).
-(13 XII) Traktat trzech czarnych orłów (Traktat Karla Gustawa Löwenwolda).

1733

-(26 I-2 II) Sejm nadzwyczajny w Warszawie (zerwany przed obiorem marszałka).
-(2 II) Śmierć Augusta II Mocnego w Warszawie.
źródła:literatura:ilustracje:
POCZET.COM (treść i kod strony) jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Serwis wpisany został do rejestru dzienników i czasopism prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Katowicach pod poz. Pr 2428.
partnerzy: ApisVideoŻegluga śródlądowaWydawnictwo Avalon
do góry