Wacław (Wańko) płocki
Nie sromał sie rzeczony Wańko czyli Wacław książę mazowiecki, jaszczurcze plemię, podnieść oręż nieprzyjacielski wraz ze swoim ludem mazowieckim na własny ród i ojczyznę, i sromotnym, zgrozy pełnym przeniewierstwem, którego żaden wiek nie zmaże, zohydzić przed potomnością tak siebie jak i Mazowszan.
Kronika Jana Długosza
1313
-(20 albo 24 IV) Śmierć ojca
Bolesława II.
- Wacław zostaje władcą ziemi gostynińskiej, płockiej, wyszogrodzkiej i zawkrzańskiej.
1316
📖
1316. książęta Mazowsza bracia pomiędzy sobą walczyli. - Rocznik miechowski-Konflikt zbrojny (zapewne krótkotrwały) pomiędzy braćmi-książętami mazowieckimi.
-Małżeństwo z Elżbietą, córką Giedymina, wielkiego księcia litewskiego.
1320-1321
-(14 IV 1320-18 II 1321) Pierwszy proces polsko-krzyżacki w Inowrocławiu i Brześciu Kujawskim o Pomorze Gdańskie.
- (14-15 IV 1320) Wacław składa zeznania przed sądem w Inowrocławiu.
1321
-(24 IV) Układ (zawarty w Golubiu) z Fryderykiem von Wildenburg, mistrzem krajowym pruskim (krzyżackim).
- Wacław zobowiązuje się do nieprzepuszczania przez swoje terytorium Litwinów wyprawiających się przeciw Krzyżakom.
1322
-(8 V) Przywilej lokacyjny dla miasta Sierpca.
1324
-(XI) Najazd litewski na Mazowsze płockie.
- (22 XI) Litwini pustoszą biskupie miasto Pułtusk i okolice.
1325
📖
Rycerstwo krakowskie i sandomierskie z rozkazu Władysława Łokietka wkroczyło zbrojno do Mazowsza, splądrowało je po nieprzyjacielsku, a zdobywszy i złupiwszy miasto Płock, pożarem je zniszczyło. Wacław albowiem, inaczej Waniek, książę mazowiecki niepomny swego stanu i obowiązku, a trapiony pomyślnością Królestwa Polskiego, związał się był przymierzem z Krzyżakami, i oręż ich nieprzyjacielski wszelkiemi sposobami i siłami przeciw Polsce wspomagał. Dla pomszczenia się, przeto takowej krzywdy przedsięwziętą była rzeczona wyprawa, z obrazą rodu własnego i krwi bratniej. - Kronika Jana Długosza-Niszczycielski najazd
Władysława Łokietka na księstwo płockie.
1326
-(2 I) Wacław,
Trojden i
Siemowit II zawierają (w Brodnicy) traktat obronny z Zakonem Krzyżackim.
-(7 II) Udział w zjeździe pokojowym pomiędzy
Władysławem Łokietkiem i Krzyżakami pod Łęczycą.
1327
-(VII) Książęta mazowieccy odmawiają złożenia hołdu
Władysławowi Łokietkowi.
- Zdobycie i spalenie Płocka przez wojska polskie.
- Udana obrona oblężonego Gostynina.
- Wojska Władysława zostają wyparte z Mazowsza przez Krzyżaków (wezwanych na pomoc przez Wacława).
-(31 VII) Wojska Wacława (wspierane przez oddziały krzyżackie) najeżdżają Kujawy.
- Zdobycie i spalenie zamku w Kowalu.
- Porażka wojsk krzyżacko-mazowieckich w starciu nieopodal Włocławka.
- Śmierć komtura toruńskiego Hugona von Almenhausen.
1329
📖
Poprowadzili potem Jan król czeski i Werner mistrz pruski swoje wojska do Mazowsza, oblegli miasto Płock, a szturmując do niego przez dni kilkanaście, szerzyli dokoła łupiestwa i pożogi. Dopiero gdy książę mazowiecki zobowiązał się Janowi królowi czeskiemu, że mu będzie tak jak polskiemu królowi podlegał, zaniechano oblężenia. - Kronika Jana Długosza-(12/29 III) Oblężenie Płocka przez wojska króla czeskiego Jana Luksemburskiego i Krzyżaków.
- (29 III) Wacław składa hołd lenny Janowi Luksemburskiemu.
1332
📖
Zaś król Polski, zgromadziwszy wojsko, dążąc przez ziemię mazowiecką usiłował przejść Drwęcę i zająć ziemię chełmińską. Widząc to wspomniany wyżej mistrz z całą ilością wojska, jaką mógł [zabrać], pospieszył wyjść mu naprzeciw i przeszedłszy rzekę [Drwęcę], zamknął wojsko króla między dwoma jeziorami, że nie mogli mieć żadnego schronienia, ale musieli albo umrzeć albo walczyć. - Kronika oliwska-(ok. 15 VIII) Wacław przepuszcza (dobrowolnie?) przez swoje ziemie wyprawę zbrojną
Władysława Łokietka przeciwko Krzyżakom.
1337
📖
Dnia szesnastego maja, Wacław, inaczej Wańko, książę mazowiecki, młodszy syn Bolesława księcia mazowieckiego, z Czeszki urodzony, srogi i surowy na rycerzy swoich i poddanych, umarł w Wyszogrodzie. - Kronika Jana Długosza-(17 V) Śmierć Wacława płockiego w Wyszogrodzie.