Henryk VI Dobry
[...] człowiek prostolinijny i łagodny, żył w pokoju zadowolony ze swego stanu posiadania, prowadził życie uczciwe, nie czynił wydatków ponad to, co konieczne, a przeto tego, co konieczne, nigdy mu nie brakowało.
Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny
| rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
| Henryk V Brzuchaty | Elżbieta, córka Bolesława Pobożnego |
| życie |
|---|
| 18 III 1294 - 24 XI 1335 |
| małżeństwa |
|---|
- ⚭ 1310 - 1327: Anna, córka Albrechta I Habsburga, króla niemieckiego, wdowa po Hermanie II, margrabim brandenburskim
|
| potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
- Elżbieta (1311/12 - II 1328)
Eufemia (1312/13 - II lub 21 III po 1384)
Małgorzata (1313/20 IV 1324 - 8 III 1379)
|
| panowanie |
|---|
1306-1311: Brzeg, Legnica, Wrocław (współrządy)
1311-1327: Wrocław
1327-1335: Kłodzko, Wrocław |
1296
📖
Opowiada się też o nim [Bolku I], że gdy przeciw niemu jako opiekunowi nieletnich synów [Henryka V] zbuntowało się miasto Wrocław, zgromadził przeciw niemu ogromne wojsko. Gdy [Wrocławianie] dowiedzieli się o tym, przeprowadzili z nim liczne układy i zgodzili się wreszcie, że sami zburzą mury miejskie na przestrzeni 4 prętów. Przez ten wyłom książę wjechał do miasta, do którego wcześniej nie chciał wejść i był przyjęty z czcią, a równocześnie z obawą, albowiem zaprowadził spokój, którego surowo i stanowczo przestrzegał [...] - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(22 II) Śmierć
Henryka V Brzuchatego.
- Bolko Surowy zostaje opiekunem księstwa wrocławskiego i legnickiego.
1301
📖
Po śmierci zaś Bolka, księcia świdnickiego, który był wówczas opiekunem dzieci Henryka Wrocławskiego Piątego, jak to wyżej zostało powiedziane, ponieważ dzieci te były jeszcze młode i jako małoletnie potrzebowały opiekuna, baronowie, wasale, rycerze, mieszkańcy i znaczniejsze osoby tej ziemi razem zgromadzeni wybrali zgodnie na opiekuna chłopców pana Henryka z Wierzbnej, wówczas biskupa wrocławskiego. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(9 XI) Śmierć
Bolka I Surowego.
- Regencję we Wrocławiu i Legnicy przejmuje Henryk z Wierzbna, biskup wrocławski.
1302
📖
Ten to ksiądz biskup był człowiekiem rozrzutnym i z tego względu pozostawiony i złożony w Legnicy przez wspomnianego księcia Bolka skarb, o którym mówią, że sięgał sześćdziesięciu tysięcy marek w złocie i srebrze, stopniowo zaczął się wyczerpywać. Widząc to mieszkańcy tej ziemi, zwoławszy radę postanowili zatroszczyć się dla Bolka, jako starszego, o żonę i o przyjaciół, którzy mogliby bronić chłopców, i swatali jemu panią Małgorzatę, córkę pana Wacława, króla Czech. A gdy ona została połączona węzłem małżeńskim, tenże król Czech, Bolesława mającego piętnaście lat albo niewiele więcej, przyjął do siebie, podczas gdy dwóch innych braci, Henryk i Władysław, pozostało na ich ziemi. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-Odsunięcie Henryka z Wierzbna ze stanowiska regenta (z powodu marnotrawstwa).
1303-1305
-(8 I 1303-21 VI 1305) Władzę regencyjną w księstwie wrocławsko-legnickim sprawuje
Wacław II (poprzez swoich starostów).
1306
-(4 VIII) Śmierć
Wacława III czeskiego.
-Objęcie samodzielnych rządów w księstwie wrocławsko-legnickim przez brata
Bolesława (formalnie współrządzącego z braćmi).
1307
-Wojska
Henryka głogowskiego pustoszą księstwo wrocławskie.
1310
-(22 X/XII) Małżeństwo z Anną, córką Albrechta I Habsburga, króla niemieckiego, wdową po Hermanie II, margrabim brandenburskim.
1311
📖
Z tego względu uniosło się bardziej serce Bolesława i zaczął folwarki i wsie rozdawać rycerzom, utrzymywać dwory i urządzać tańce, i wiele pieniędzy wydawać rozrzutnie. Dlatego im bardziej skłonny był do czynienia rozdawnictw, tym więcej rycerzy i dostojników zbiegało się do niego. Widząc to bracia, Henryk jak i Władysław, którzy już do doszli do wieku młodzieńczego, nie chcąc dłużej tego zno¬sić, starali się doprowadzić do podziału ziem. I kiedy były już części wynikające z podziału, a pierwszą częścią był Wrocław, drugą częścią była Legnica, a trzecią częścią był Brzeg, to ustalono, że ten, komu przypadnie w udziale księstwo wrocławskie, powinien wypłacić drugiemu, to jest temu, komu przypadnie Brzeg, osiemnaście tysięcy marek, ten zaś, komu przypadnie Legnica, powinien księciu posiadającemu Brzeg wypłacić trzydzieści dwa tysiące marek. Bolesław pragnąc posiadać pieniądze, z własnej woli wziął Brzeg, a Henrykowi przypadł w udziale Wrocław, książę zaś Władysław wziął w posiadanie Legnicę. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(5 X/4 XI) Podział księstwa wrocławsko-legnickiego pomiędzy braćmi.
- Bolesław przejmuje ziemię brzeską i zobowiązuje braci do spłaty sumą 18000 grzywien z księstwa wrocławskiego i 32000 grzywien z księstwa legnickiego.
- Henryk obejmuje samodzielną władzę we Wrocławiu.
- (9 XI) Potwierdzenie wszystkich przywilejów Wrocławia.
1312-1317
-Walki z synami
Henryka głogowskiego.
- (1312) Henryk i Bolesław oblegają gród Frideberg.
- (1313) Oblężenie Świerczowa (k. Góry).
- (1315) Zdobycie grodu w Urazie.
- (1316) Najazd wojsk wrocławskich w okolice Góry.
1314
-Henryk udziela wsparcia militarnego Fryderykowi III Pięknemu, kandydatowi Habsburgów do tronu królewskiego niemieckiego.
1319-1321
-(1319) Henryk sprzeciwia się nakładaniu na ludność swego księstwa dziesięciny pogłównej.
- Początek sporu z kapitułą wrocławską.
- Henryk zostaje obłożony klątwą, a księstwo wrocławskie interdyktem.
-(1321) Zakończenie sporu z Kościołem wrocławskim.
- Henryk wyraża zgodę na pobór dziesięciny pogłównej w zamian za zdjęcie kar kościelnych.
1321-1323
-Łupieżcze wyprawy
Władysława Łokietka i
Bolesława Rozrzutnego na ziemię oleśnicką
Konrada.
- (/10 I 1322) Konrad zawiera małżeństwo z Elżbietą, córką Henryka.
- Henryk obejmuje w dożywocie zachodnią część księstwa oleśnickiego (ze Smogorzewem i Prusicami) z nadania Konrada.
- Odsunięcie przez Konrada groźby najazdu ze strony Wrocławia.
- (1323) Konrad traci większość ziem księstwa oleśnickiego.
- (10 VIII 1323) Zawarcie przez Konrada traktatu pokojowego z Władysławem Łokietkiem i Bolesławem Rozrzutnym w Krakowie.
1324
-(20 IV) Henryk składa hołd lenny cesarzowi rzymskiemu Ludwikowi IV Bawarskiemu (Wittelsbachowi).
- Uzyskanie prawa sukcesji w księstwie wrocławskim wszystkich potomków, także w linii żeńskiej.
1325
-Przedstawiciele patrycjatu wrocławskiego wysyłają samodzielne poselstwo z podarunkami do Jana Luksemburskiego, króla czeskiego.
1326
-
Bolesław podejmuje próbę (nieudaną) zbrojnego opanowania Wrocławia.
-(9 II-III) Wyprawa
Władysława Łokietka i Litwinów przeciwko Brandenburgii.
- Henryk wraz z Bolesławem Pierworodnym dokonują (nieudanego) najazdu dywersyjnego na Wielkopolskę.
- (5 V) Henryk zawiera (w Toruniu) układ sojuszniczy z Zakonem Krzyżackim.
1327
-(19 III) Śmierć Anny.
📖
Ale sam książę Henryk nie miał męskich potomków ze swoją żoną [...]; niektórzy zatem radzili księciu Henrykowi, by starając się o ochronę dla siebie podporządkował się królowi czeskiemu Janowi. Z tej racji prowadzone były rozmowy między księciem i królem i ostatecznie przyjęto, że książę Henryk, budząc nienawiść brata, księstwo wrocławskie po swojej śmierci przekaże królowi i królestwu czeskiemu. A przeto król, by mu wyrównać stratę, dał księciu podobnie na okres jego życia Kłodzko wraz z jego okręgiem. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(6 IV) Układ sukcesyjny (zawarty we Wrocławiu) z Janem Luksemburskim.
- Henryk wyraża zgodę na przyłączenie, po swojej śmierci, księstwa wrocławskiego do Korony Czeskiej, w zamian za dożywotnie objęcie Kłodzka i roczną rentę w wysokości 1000 grzywien.
- Jan Luksemburski potwierdza przywileje handlowe Wrocławia oraz zwalnia wrocławskich kupców z ceł na całym terytorium Królestwa Czeskiego.
1328
-(VII/VIII) Zaburzenia wśród mieszczan wrocławskich (spowodowane prawdopodobnie nadużyciami przy pobieraniu świętopietrza przez legata papieskiego Piotra z Alwerni).
- Biskup wrocławski Nankier nakłada ekskomunikę na miasto, wnosi pisemną skargę do papieża na Henryka i wraz z legatem Piotrem udaje sie do Nysy.
- Zakończenie sporu w związku z pogodzeniem się mieszczan z koniecznością uiszczania świętopietrza.
ok. 1329
-Bracia
Bolesław, Henryk i
Władysław zostają zaliczeni w poczet
braci przyrodnich (
die Halbbrüder) Zakonu Krzyżackiego.
1333
-Zaburzenia wśród sukienników wrocławskich.
- Henryk staje po stronie patrycjatu i bierze udział w stłumieniu buntu.
1335
📖
Tak to chyba, jako kara za grzechy, ziemia i księstwo wrocławskie, przeszły z rąk panów przyrodzonych w obce ręce i tak przepadła wolność książąt polskich. - Kronika książąt polskich Piotra z Byczyny-(24 XI) Śmierć Henryka VI Dobrego.
- Księstwo wrocławskie zostaje przyłączone do Czech.
