Henryk III (I) głogowski
Był on wielce zawzięty wobec złodziei, zbójów i gwałtowników, lecz sam był wielkim ciemiężycielem i nie najlepszym przyjacielem Polaków [tj. Wielkopolan]. Lecz w jego czasach wielki spokój panował w Polsce [tj. Wielkopolsce], na wszystkich jego ziemiach.
Rocznik kapituły poznańskiej
rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
---|
Konrad I głogowski | Salomea, córka Władysława Odonica |
życie |
---|
1251/1260 - 9 XII 1309 |
małżeństwa |
---|
- ⚭ 1291 - 1309: Matylda (Mechtylda), córka Albrechta, księcia brunszwickiego
|
potomstwo ⇒ drzewo genealogiczne |
---|
- Henryk (1291/92 - 22 I 1342)
Konrad (1292/98 - 22 lub 27 XII 1366) Bolesław (1293/96 - V 1320/23 IV 1321) Agnieszka (1293/97 - 25 XII 1361) Jan (1296/1300 - 7 X 1361/1364) Salomea (1296/1300 - przed 9 XII 1309) Katarzyna (1300/05 - 5 XII po 1323) Jadwiga (po 1300 - przed 9 XII 1309) Przemko (1300/08 - 11 I 1331) Jadwiga (przed 1311? - 28 V 1348)- pochodzenie niepewne; możliwe ojcostwo Henryka IV Wiernego, ale również pochodzenie spoza dynastii piastowskiej
|
panowanie |
---|
1278-1294: Głogów 1294-1296: Głogów, Oleśnica 1296-1304: Głogów, Oleśnica, część Wielkopolski (Konin, Nakło) 1299, 1304-1306: Głogów, Oleśnica, Żagań, część Wielkopolski (Konin, Nakło) 1306-1308: Głogów, Gniezno, Oleśnica, Poznań, Żagań 1308-1309: Głogów, Gniezno, Kalisz, Oleśnica, Poznań, Żagań |
1273/1274
-(6 VIII 1273 albo 1274) Śmierć
Konrada I głogowskiego.
1277
📖
[Bolesław Rogatka] upatrzywszy tedy chwilę sposobną do wykonania zamiarów, wysławszy służalców i łotrzyków, we czwartek przed niedzielą "Reminiscere" Wielkiego Postu, dnia osiemnastego lutego, nocą wyciąga z łóżka śpiącego i więzi księcia wrocławskiego Henryka Probusa, nie obawiającego się zupełnie stryjowskiej zasadzki i odpoczywającego spokojnie we dworze i swojej wsi Jelcz. Przewozi więźnia do swego zamku Wleń, wtrąca do ciężkiego więzienia w przekonaniu, że trudami uciążliwego więzienia potrafi skłonić bratanka Henryka do ustąpienia z pewnych zamków, miast i okręgów. - Kronika Jana Długosza-(18 II)
Henryk IV zostaje porwany przez
Bolesława Rogatkę i uwięziony na zamku we Wleniu.
📖
[...] książę legnicki Bolesław wsparty przez swoich synów: Henryka, Bolesława i Bernarda, pierwszy wyprowadził swoje wojska i najechawszy zbrojnie ziemię wrocławską, zaczął ją pustoszyć i gnębić grabieżami i pożarami. Wojska wrocławian, które ruszyły przeciw niemu, by zapobiec mszczeniu swoich pól, uderzają na niego na polach między Skorolcem i Procanem i w sobotę, w dzień Św. Jerzego mimo złych wróżb, staczają bitwę. Jedni i drudzy walczyli z wielką zawziętością i okazywali tak wielki zapał do walki, że starcie trwało niemal do wyniszczenia jednej i drugiej strony, gdyż żadna nie chciała ustąpić z pola walki. Toteż Bolesław legnicki, widząc wielką rzeź swoich i przewidując, że w końcu muszą ponieść klęskę, z jednym tylko towarzyszem uciekł z pola walki, żeby się nie dostać w ręce wrocławian. Na koniec jego starszy syn Henryk, pełniąc obowiązki wodza i żołnierza, podjął na nowo walkę, która w wielu miejscach ustała albo osłabła. Okazując upór i wytrwałość pobił na głowę wrocławian i ich wojska posiłkowe [...] Zginęła w tej walce tak niezliczona ilość ludzi, że [rycerze] legniccy, chociaż zwycięscy, nie mogli szydzić ze zwyciężonych, bo krwawo zapłacili za zwycięstwo. W tej bitwie dostaje się do niewoli książę poznański Przemysł oraz wielu podległych mu rycerzy. - Kronika Jana Długosza-Odwetowa wyprawa
Przemysła II oraz książąt głogowskich (Henryka,
Konrada II i
Przemka) na rzecz porwanego.
- (24 IV) Zwycięstwo wojsk legnicko-jaworskich (dowodzonych przez Henryka Brzuchatego) pod Stolcem.
-Prawdopodobny udział w zjeździe z królem czeskim Przemysłem Ottokarem II w Opawie.
1277/1278
-(XII 1277/I 1278) Porozumienie pokojowe pomiędzy książętami głogowskimi i
Bolesławem Rogatką.
1278
-(I/1 VII) Podział księstwa głogowskiego.
- Henryk obejmuje władzę w ziemi głogowskiej (z Bytomiem nad Odrą i Kożuchowem).
-Udzielenie militarnego wsparcia Czechom walczącym z królem niemieckim, Rudolfem Habsburgiem.
- (26 VIII) Wojska czesko-polskie zostają rozbite w bitwie pod Suchymi Krutami.
- Śmierć Przemysła Ottokara II.
1281
📖
A książę Henryk wrocławski, choć odczuwał głęboki zawód, iż w jego pułapkę wpadło mniej książąt, niż się spodziewał, nie zaniechał jednak wykonania zbrodniczego zamysłu, lecz łamiąc prawo gościnności i prawo narodów, a także prawo boskie i ludzkie, w zbrodniczy sposób sam, osobiście i przy pomocy swoich rycerzy, których spory oddział przywiózł ze sobą, więzi wymienionych książąt wielkopolskiego, legnickiego i głogowskiego pierwszego dnia po ich przybyciu na miejsce zjazdu, i uprowadzonych do Wrocławia zamyka każdego z osobna pod ścisłą strażą i w kajdanach. [...]
Książęta zaś zatrzymani przez Henryka w więzieniu, chcąc się wydostać z długotrwałej, przykrej niewoli, zawierają z nim układ w sprawie swego uwolnienia. Od księcia Wielkopolski Przemysła - choć był jego ciotecznym bratem - wytargowuje i wymusza ziemię rudzką, zwaną teraz wieluńską, twierdząc, że ona mu podlega i do niego należy, bo została niesłusznie zabrana jego przodkom. Gdy zaś od: swoich braci stryjecznych Henryka legnickiego i Henryka głogowskiego nie mógł wydrzeć żadnej części ich ziem, zobowiązuje ich, że w okresie pięciu lat będą mu służyć trzydziestu kopijnikami przeciw każdemu wrogowi w każdej potrzebie. - Kronika Jana Długosza-(II) Zjazd książąt w Sądowlu nad Baryczą.
- (9 II) Henryk zostaje uwięziony przez Henryka IV.
- Henryk IV narzuca stosunki wasalne Henrykowi (wymuszenie militarnego wsparcia 30 kopijnikami w ciągu najbliższych 5 lat).
- (1 VI ?) Odzyskanie wolności.
1284
-Udział w turnieju rycerskim w Nysie.
1288
-(11 I) Henryk zostaje pasowany na rycerza przez
Henryka IV.
1289
-Henryk,
Przemko ścinawski i
Bolesław I opolski wspierają
Henryka IV w walce z
Bolesławem II płockim,
Władysławem Łokietkiem i
Kazimierzem II łęczyckim.
1290
-
Henryk IV zapisuje (na wypadek śmierci) księstwo wrocławskie Henrykowi.
-(23 VI) Śmierć
Henryka IV Prawego.
- Henryk przybywa na Ostrów Tumski celem objęcia władzy we Wrocławiu.
- (27 VI) Zatwierdzenie przywilejów biskupstwa wrocławskiego.
- (22 VII) Patrycjat wrocławski przekazuje tron książęcy Henrykowi Brzuchatemu.
- Henryk głogowski opuszcza z Wrocław i pustoszy ziemię wrocławską.
-(lato/1 IX) Ugoda z
Henrykiem Brzuchatym.
- Henryk obejmuje Chojnów, Syców, Bolesławiec, Gościszów, Nowogrodziec, Ścinawę, Wińsko, Uraz, Trzebnicę, Milicz i Sądowel w zamian za rezygnację z praw do Wrocławia.
-(jesień)
Przemysł II zapisuje Henrykowi całą Wielkopolskę na wypadek swojej bezpotomnej śmierci.
-(22 XI) Henryk lokuje miasto Wąsocz.
przed 1291
-Lokacja Polkowic na prawie magdeburskim.
1291
-(2 III) Zjazd w Głogowie.
- Henryk potwierdza przywileje immunitetowe dla biskupstwa wrocławskiego wydane przez ojca (w 1253 i 1273 roku), a także wielki przywilej immunitetowy Henryka IV dla dóbr nysko-otmuchowskich.
-(III) Małżeństwo z Matyldą (Mechtyldą), córką Albrechta, księcia brunszwickiego.
1292
-(12 XI) Odnowienie przywileju lokacyjnego Wołowa.
1293
-(1 VIII) Przywilej lokacyjny dla Twardogóry.
-(11 XI) Porwanie i uwięzienie (W Głogowie)
Henryka Brzuchatego.
1294
-(6 V) Henryk zmusza
Henryka Brzuchatego do odstąpienia części księstwa wrocławskiego na prawym brzegu Odry (z Oleśnicą, Bierutowem, Kluczborkiem, Namysłowem, Byczyną, Świerczami i Gorzowem Śląskim).
1296
-(8 II) Śmierć
Przemysła II.
-Najazd
Bolka Surowego i
Konrada II na księstwo ścinawskie.
1297
-(III) Zjazd pokojowy w Zwanowicach.
-(2 VI) Henryk bierze udział w koronacji
Wacława II na króla Czech.
📖
1297. Książę Władysław zwany Łokietkiem wraz z Węgrami i Polakami spustoszył Śląsk. - Rocznik Traski-Najazdy
Władysława Łokietka (przy wsparciu węgierskim) na ziemię głogowską.
1298
-(I/28 II) Wyprawa na Wielkopolskę.
- Henryk zdobywa Poznań i Kościan.
- (24 VI) Tajne porozumienie w Kościanie z opozycją antykujawską (pod przywództwem biskupa poznańskiego Andrzeja Zaremby).
- Henryk potwierdza przywileje kościelne w zamian za obietnicę pomocy w zdobyciu Wielkopolski i Pomorza.
-(zima) Powrót Poznania w ręce
Władysława Łokietka.
1299
-Henryk wydaje przywilej dla ludności żydowskiej.
-Zajęcie księstwa żagańskiego pod nieobecność
Konrada II.
📖
A gdy je [księstwo żagańskie] orężem chciał odzyskać, pojmany przez księcia Henryka i do Głogowa odprowadzony, wysiadywał winienie w wieży; skąd go wprawdzie poddani jego i rycerze, szlachta z Rudnej i Lubina, nocną porą wyswobodzili. - Kronika Jana Długosza-(V) Powrót
Konrada do Żagania.
- Wybucha konflikt zbrojny z Konradem, gdyż Henryk nie chce mu zwrócić księstwa żagańskiego.
- Konrad zostaje uwięziony w Głogowie przez Henryka.
- Uwolnienie Konrada przez wiernych wasali i rycerzy.
-Zakończenie sporu między braćmi.
-Nieudana próba odzyskania Wielkopolski.
1299-1300
-Konflikt z biskupem wrocławskim Janem Romką.
- (6 VII/zima 1299) Henryk zostaje obłożony klątwą.
- (23 IV 1300) Potwierdzenie przywilejów biskupstwa wrocławskiego.
- Jan Romka zdejmuje klątwę z Henryka.
przed 1300
-Lokacja Sulechowa na prawie magdeburskim.
1301
-Henryk (w porozumieniu z
Bolkiem Surowym) najeżdża Wielkopolskę.
-(17 XI) Zjazd w Krasiejowie (Kraskowie?) z
Bolesławem I opolskim.
- Bolesław namawia Henryka do przystąpienia do obozu proczeskiego (?).
1301-1304
-Walki na pograniczu wielkopolskim z wojskami
Wacława II.
1304
-(11 X) Śmierć
Konrada II Garbatego.
- Przejęcie władzy w księstwie żagańskim.
1304-1309
-Walki pograniczne z Brandenburczykami.
1306
📖
Zatem w roku pańskim 1306 [...] Henryk, książę śląski i pan ziemi głogowskiej, posiadł i zawładnął pokojowo całą ziemią [wielko]polską. - Rocznik kapituły poznańskiej-(V/lato) Przejęcie władzy w Wielkopolsce.
-Opanowanie północno-wschodniego pasa Wielkopolski (z Nakłem, Kwieciszewem i Koninem) przez
Władysława Łokietka.
-
Bolesław III Rozrzutny zdobywa Kalisz.
1307
-Wojska Henryka pustoszą księstwo wrocławskie.
1308
-(I/5 II) Odbicie Kalisza z rąk
Bolesława Rozrzutnego.
1309
-(9 XII) Śmierć Henryka III głogowskiego.