Kazimierz (Kaźko) IV słupski
Ten książę Kazimierz był tak hojny, że porozdawał nieopatrznie swym sługom i innym ludziom wszystkie swoje wsie stołowe, a sam prawie nie miał z czego opędzać wydatków na swe książęce utrzymanie, póki po śmierci ojca, księcia Bogusława, ziem jego nie odziedziczył. [...] Był ciała wątłego, a chociaż gwałtowny i niestały, mimo to pełen życia i łatwo dający się do działania porywać.
Kronika Janka z Czarnkowa
| rodzice ⇒ drzewo genealogiczne |
|---|
| Bogusław V Wielki | Elżbieta, córka Kazimierza III Wielkiego |
| życie |
|---|
| 1351 - 2 I 1377 (Bydgoszcz) |
| małżeństwa |
|---|
- ⚭ 1359/60 - 1368: Kenna (Joanna), córka Olgierda Giedyminowicza, wielkiego księcia litewskiego, siostra Jogaiły
- ⚭ 1369 - 1377: Małgorzata, córka Siemowita III Starszego
|
| panowanie |
|---|
1370-1377: Bydgoszcz, Dobrzyń, Kruszwica, Wałcz, Złotów (lenno)
1374-1377: Darłowo, Gryfice, Sławno, Słupsk, Stargard, Szczecinek, Trzebiatów |
1359/1360
-Chrzest Kenny, córki Olgierda Giedyminowicza, wielkiego księcia litewskiego (przyjmuje imię Joanna) i jej małżeństwo z Kazimierzem.
1361
📖
Od dzieciństwa wychowywał go dziad jego, Kazimierz, król Polski [...] - Kronika Janka z Czarnkowa
---
Kolejnego roku 1361 zmarła małżonka księcia Bogusława, Elżbieta, córka króla polskiego Kazimierza, i wedle swego życzenia w "Tronie Maryjnym" pod Nowym Szczecinem ją pogrzebano. Spłodził z nią był książę Bogusław Kazimierza, Bogusława oraz córkę jedną, nazwaną Elżbietą. Kazimierza posłał na dwór króla polskiego, podobnie i córkę Elżbietę w królewskim umieścił fraucymerze, która to córka ponoć piękna była wielce. - Pomerania Tomasza Kantzowa-Śmierć matki Elżbiety.
1363
-(21 V) Udział w krakowskich uroczystościach ślubnych siostry Elżbiety z cesarzem Karolem IV Luksemburskim.
po 1363
📖
[...] przebywał również kilka lat na dworach Karola, cesarza rzymskiego, swego szwagra, i Ludwika, króla węgierskiego, swojego wuja. - Kronika Janka z Czarnkowa-(21 V 1363/) Kazimierz udaje się (na kilka lat) na dwór Karola IV Luksemburskiego, a następnie
Ludwika Andegaweńskiego.
1364
-(IX) Udział w zjeździe monarchów w Krakowie.
1368
-(27 IV) Śmierć Joanny (Kenny).
1369
-(1-13 IV) Zjazd z
Kazimierzem Wielkim,
Siemowitem III Starszym,
Przemysławem Noszakiem, Wacławem niemodlińskim i
Henrykiem VI Starszym w Płocku, a następnie w Łowiczu.
1370
📖
Synowi ukochanej swej nieboszczki córki Elżbiety, żony Bogusława, księcia szczecińskiego i pana Kaszubów, wnukowi swemu, imieniem Kazimierz, zapisał księstwa dobrzyńskie, kujawskie, sieradzkie i łęczyckie, z zamkami kruszwickim, bydgoskim, Wielatowem, Wałczem. - Kronika Janka z Czarnkowa-(3 XI)
Kazimierz Wielki zapisuje Kazimierzowi w testamencie ziemię dobrzyńską, sieradzką, łęczycką, znaczną część Kujaw (z Kruszwicą i Bydgoszczą), Wałcz i Złotów.
-(5 XI) Śmierć
Kazimierza Wielkiego.
📖
Ostatecznie jednak, gdy król Ludwik miał się na króla polskiego koronować, chciał on, aby wspomniany Kazimierz młodszy zadowolił się księstwami dobrzyńskim, bydgoskim, Wielatowem i Wałczem, obiecując za to czymś innym go opatrzyć. Kazimierz, widząc że inaczej uczynić nie może, zgodził się, i podczas koronacji króla pana przyjął księstwo dobrzyńskie ze wspomnianymi zamkami jako lenno od króla pana i od Korony Królestwa Polskiego. - Kronika Janka z Czarnkowa
---
Uważał bowiem król Ludwik, że nie można było bez niebezpieczeństwa odstępować Kazimierzowi księciu szczecińskiemu wszystkich księstw przez króla Kazimierza zapisanych, aby przyszedłszy do ich posiadania nie pokusił się potem, przy pomocy Karola cesarza rzymskiego i króla czeskiego, który miał za sobą Elżbietę, siostrę rodzoną Kazimierza księcia szczecińskiego, o królewskie berło w Polsce, jemu słuszniejszem prawem niż Ludwikowi królowi węgierskiemu w spadku należące. - Kronika Jana Długosza-
Ludwik Andegaweński unieważnia testament
Kazimierza Wielkiego.
📖
W pierwszą zatem niedzielę po dniu Św. Marcina, która była dniem 10 miesiąca listopada, król Ludwik był przez najczcigodniejszych ojców - arcybiskupa Jarosława, biskupów Floriana krakowskiego i Piotra lubuskiego, w katedrze krakowskiej na króla polskiego z przyzwoitą uroczystością koronowany, w obecności szczupłej garstki szlachty i tylko dwóch książąt, mianowicie Władysława opolskiego oraz Kazimierza szczecińskiego i dobrzyńskiego, którzy obydwaj pewne księstwa czyli władztwa na koronacji jako lenno od niego otrzymali, mianowicie: Władysław miasta i zamki bardzo warowne wieluński, bolesławiecki, brzeźnicki, Krzepice, Olsztyn, Bobolice, dane mu w owym czasie przez króla Ludwika z ich okręgami, a które przez błogosławionej pamięci króla Kazimierza wielkim kosztem były zbudowane. Kazimierz zaś otrzymał księstwo dobrzyńskie z zamkami Bydgoszcz, Wielatów i Wałcz. - Kronika Janka z Czarnkowa-(17 XI) Udział w krakowskiej koronacji królewskiej
Ludwika Andegaweńskiego.
- Kazimierz obejmuje w lenno ziemię dobrzyńską, Kruszwicę, Bydgoszcz, Wałcz i Złotów.
1371
-Kazimierz zostaje dopuszczony przez ojca do współrządów w księstwie słupskim (obejmującym Darłowo, Gryfice, Sławno, Słupsk, Stargard i Trzebiatów).
1372
-(23 II) Antykrzyżacki układ z ojcem
Bogusławem V.
- Kazimierz zobowiązuje się do ataku na terytorium zakonne (miasto i zamek w Człuchowie), w przypadku krzyżackiego najazdu na księstwo słupskie.
-Kazimierz zostaje wysłany przez ojca, w celu udzielenia wsparcia zbrojnego Meklemburczykom walczącym w Brandenburgią.
1374
-(3 II/24 IV) Śmierć ojca
Bogusława V.
- Objęcie władzy w księstwie słupskim.
-(3 VI) Potwierdzenie przywilejów Darłowa.
1376
-Kazimierz bierze udział w ofensywie wojsk królewskich przeciwko
Władysławowi Białemu.
- (1 VI) Rozpoczęcie oblężenia zamku w Złotorii nad Drwęcą.
- (VII) Kazimierz zostaje ciężko raniony kamieniem i przewieziony do Bydgoszczy.
1377
📖
Roku Pańskiego 1377 dnia 2 miesiąca stycznia, prześwietny książę Kazimierz, zwany Kaźko, książę dobrzyński, bydgoski, pomorski, kaszubski i pan na Szczecinie, syn Bogusława księcia szczecińskiego i kaszubskiego, urodzony z Elżbiety, córki króla polskiego Kazimierza, zakończył życie na zamku swoim Bydgoszczy, nie pozostawiwszy z córki Siemowita żadnego potomstwa. Po jego śmierci księstwo dobrzyńskie, jak też zamki Bydgoszcz i Wałcz, zostały przyłączone do Korony Królestwa Polskiego. Ciało jego spoczywa w byszewskim klasztorze zakonu cystersów. - Kronika Janka z Czarnkowa
---
Toteż ziemie w Polsce wróciły do króla, bracia zaś Kazimierza - Bogusław [VIII], Warcisław [VII] i Barnim [V] - zatrzymali ziemię pomorską i podzielili ją wedle dochodów, tak że Warcisławowi przypadło Pomorze Tylne, mianowicie Słupsk oraz wszystko, co jest za Górą Chełmską, Bogusław natomiast i Barnim to zatrzymali, co przed Górą Chełmską leży. - Pomerania Tomasza Kantzowa-(2 I) Śmierć Kazimierza IV słupskiego w Bydgoszczy.
- Powrót ziemi dobrzyńskiej, Bydgoszczy i Wałcza do Korony Polskiej.
