Wacław III czeski (Przemyślida)
(czes. Václav III)
Oddawał się pijaństwu, i najsprośniejszym chuciom ciała we dnie i w nocy folgował, majątki ludziom wydzierał i żony cudze sromocił.
Kronika Jana Długosza
1301
📖
Ale Wacław król, zważając że już był starcem sędziwym i zgonu bliskim, wolał wszystkiego odstąpić raczej synowi; zaczem Wacława jedynaka swego, urodzonego z pierwszej żony, Jutty, dwanaście lat mającego, na prośbę posłów węgierskich, którzy w imieniu wszystkich chętnie się na to zgodzili, posłał do Węgier z silnym wojska zastępem. Ten od przychylnych sobie prałatów i baronów węgierskich z wielką radością przyjęty, odprowadzony został do Białogrodu (Alba Regalis) i zwykłym obyczajem przez Jana arcybiskupa Koloceńskiego (Strygońska bowiem stolica na ów czas była opróżnioną) koronowany; po czym niektóre zamki i prowincje objął w posiadanie. - Kronika Jana Długosza-(14 I) Śmierć Andrzeja III, króla węgierskiego.
- Część możnowładców węgierskich zaprasza Wacława II do objęcia tronu w Budzie.
- Wacław II wyprawia się na Węgry i osadza na tronie swojego syna Wacława.
- (27 VIII) Koronacja Wacława III na króla Węgier (przyjmuje imię Władysław V) w Székesfehérvár.
- Początek konfliktu z Karolem Robertem Andegaweńskim o tron węgierski.
1303
-(31 III) Papież Bonifacy VIII ogłasza detronizację Władysława V (Wacława), zwalnia jego poddanych z przysiąg i nakazuje uznanie Karola Roberta Andegaweńskiego za króla Węgier, pod groźbą kar kościelnych.
1304
📖
[Wacław] uniesiony i zapalony gniewem, zebrawszy z królestw i państw swoich liczne wojsko, wkroczył do Węgier, i kazał je żołnierzom swoim łupić i pustoszyć. Najechawszy także miasto Gran (Strigonium), wziął je przemocą i wojsku wydał na łupiestwo. Stąd zwrócił się ku Budzie, i syna będącego raczej w niebezpieczeństwie życia niżeli w nadziei pozyskania tronu, wyrwał z przygody, a nawiedziwszy Węgry wieloma dotkliwymi klęskami, wrócił do Czech, i koronę węgierską ze sobą uwiózł. - Kronika Jana Długosza-Wyprawa interwencyjna
Wacława II na Węgry.
- Ustąpienie Przemyślidów z Węgier.
1305
-Wacław rezygnuje z korony węgierskiej.
-Wybucha antyczeskie powstanie na Kujawach, w ziemi sieradzkiej i na Pomorzu.
-(21 VI) Śmierć
Wacława II.
- Powołanie Wacława do objęcia władzy w Czechach i Polsce.
- Utrata ziemi sandomierskiej na rzecz Władysława Łokietka.
-(8 VIII) Wacław zrzeka się Pomorza Gdańskiego na rzecz Brandenburgii (w zamian za Miśnię).
-(IX) Najazd litewski na ziemię kaliską.
- Wacław wzywa Zakon Krzyżacki na pomoc.
-(5 X) Małżeństwo z
Wiolą Elżbietą, córką
Mieszka I cieszyńskiego.
1306
-(25/26 I) Rozmowy pokojowe w Toruniu pomiędzy przedstawicielami Wacława (starosta wielkopolsko-kujawski Paweł z Pauelsteinu, biskup chełmiński Herman) i stronnikami
Władysława Łokietka (
Przemysł inowrocławski, biskup kujawski Gerward), przy pośrednictwie krzyżackim.
- Przemysł inowrocławski zawiera rozejm z Czechami (ważny do dnia 29 września) i zobowiązuje się do wydania na czas rozejmu zamku Barow.
-
Henryk głogowski wkracza zbrojnie do Wielkopolski i obala władzę czeską.
📖
Tymczasem zebrawszy tak ze swoich, jak i posiłkowych zaciągów dosyć znaczne wojsko, ruszył król Wacław ku Krakowu. A kiedy dla obliczenia swych sił wojennych zatrzymał się w Ołomuńcu, gdzie do niego wiele przychylnej mu szlachty polskiej ściągnęło, i w domu dziekana ołomunieckiego w południe dla gorąca w jednej tylko koszuli używał wczasu, od pewnego rycerza, który z dawna na to czatował, napadnięty i mnogimi ugodzony ciosy, z morderczej ręki zginął. - Kronika Jana Długosza-Przygotowania do wyprawy interwencyjnej do Polski.
- (4 VIII) Śmierć Wacława III czeskiego w Ołomuńcu.